نقش پوسیدگی در درمان ارتودنسی
ارتودنسی یک روش درمان طولانی مدت است. ضمن اینکه پس از نصب براکتها بر روی دندان، نباید تا مدت طولانی برداشته شوند. بیمار باید به فاصلههای مشخص شده، به مطب دندانپزشک مراجعه کند. زمانی که فاصله دندانها کمتر میشود، براکتها شل میشوند و توانایی آنها برای مرتب کردن دندانها کمتر میشود. بنابراین متخصص ارتودنسی باید براکتها را محکمتر کند تا روند درمان ادامه پیدا کند.
با توجه به سختی درمان ارتودنسی و طولانی مدت بودن درمان، لازم است تا بیمار قبل از اقدام به نصب براکتها، دندانها و لثهها را معاینه کند. در صورتی مشاهده پوسیدگی دندان ها، ابتدا باید برای ترمیم و بازسازی آنها اقدام شود.
درمان پوسیدگی دندان قبل از ارتودنسی
دندان پوسیده پس از مدتی تکه تکه میشود. ممکن است ریشه آن در لثه باقی بماند، اما اصل دندان از بین میرود و امکان درمان مجدد وجود ندارد. در پوسیدگی دندان، مواد اسیدی لایه سخت دندان (مینای دندان) را از بین میبرد. مواد اسیدی حاصل پلاکهای تشکیل شده بر روی دندانها هستند. زمانی که بیمار بهداشت دهان و دندان را رعایت نکند، یک لایه چسبناک بر روی دندانها تشکیل و به مرور زمان باعث از بین بردن دندانها میشود.
باکتریهای موجود در پلاک دندانی از مواد قندی تغذیه میکنند. طی یک فرآیند، این مواد قندی بر روی دندانها تجزیه میشوند و اسیدهایی را تولید میکنند که به مینای دندان آسیب جدی میرساند. پوسیدگی دندان به دو شکل بروز میکند:
- پوسیدگی دندان از داخل: به این شکل که دندان از داخل تخلیه میشود و دیواره آن سالم به نظر میرسد. زمانی که دندان از داخل پوسیده شود، بیمار دیرتر متوجه بیماری خود میشود و تا زمانی که دردی را احساس نکند، برای درمان اقدامی نمیکند.
- پوسیدگی دندان از بیرون: پوسیدگی از بیرون بهتر است. اگر چه زیبایی دهان و دندانها را از بین میبرد. اما از آنجا که بیماری دندان سریع هویدا میشود، بیمار میتواند در اولین فرصت برای درمان اقدام کند و تا قبل از اینکه پوسیدگی تمام ساختار دندان را در بر گیرد، آن را ترمیم و بازسازی کند.
حال زمانی که بیمار به مطب دندانپزشکی مراجعه میکند تا دندانهای خود را ارتودنسی کند، دندانپزشک باید دندانها را به دقت بررسی و معاینه کند. چه بسا برخی از دندانها از داخل دچار پوسیدگی شده باشند و بیمار از این موضوع اطلاعی نداشته باشد. اگر این کار انجام نشود، در طی روند درمان، دندان پوسیده از بین میرود. از سوی دیگر ارتودنتیست نمیتواند روند درمان را متوقف کند.
اگر دندان بیمار در طی زمان ارتودنسی پوسیده باشد، دندانپزشک مجبور میشود براکتها را از دهان بیمار خارج کند. در نتیجه مدت زمان درمان دندانها از حالت معمولی بیشتر میشود. از سوی دیگر فشاری که براکتها بر روی دندانها وارد میکنند، باعث تشدید پوسیدگی دندانها میشود. به این صورت که دندانهای سالم توانایی ایستادگی در مقابل فشار براکتهای ارتودنسی را دارند و تنها ریشه آنها از جای خود حرکت میکند. اما تاج دندان هیچ آسیب یا صدمهای نمیبیند.
اما در دندانهای پوسیده وضعیت به شکل دیگری است. این دندانها ساختمان شکننده و ضعیفی دارند و فشار براکتها باعث میشود تا این دندانها سریعتر از حالت عادی از هم بپاشند. پس واجب است قبل از اینکه براکتها بر روی دندانهای بیمار نصب شود، ابتدا از همه دندانها عکس رادیولوژی تهیه شود. در صورتی که برخی از دندانها پوسیده باشند، ابتدا درمان و بازسازی میشوند.
دکتر الهیار گرامی هم به این موضوع اشاره کرده و بر این نظر است که قبل از اقدام به درمان ارتودنسی ابتدا باید دندانهای پوسیده به طور کامل ترمیم و درمان شوند. در طی روند درمان هم، بیمار باید به طور مرتب به دندانپزشک مراجعه کند و با رعایت بهداشت دهان و دندان از ابتلا به پوسیدگی دندان پیشگیری کند.